Thuốc tiểu đường là loại thuốc được nhiều người tìm mua, bởi hiện nay, căn bệnh tiểu đường đã trở nên quá phổ biến. Số lượng bệnh nhân tiểu đường tăng nhanh do chế độ ăn uống không khoa học. Khi này, các loại thuốc điều trị tiểu đường sẽ giúp bệnh được kiểm soát tốt nhất.
Tổng quan về bệnh lý tiểu đường
Tiểu đường là một loại bệnh lý liên quan đến quá trình chuyển hóa đường trong cơ thể người. Căn bệnh này xảy ra khi lượng đường trong máu cao vọt, nếu đo bằng dụng cụ chuyên nghiệp sẽ thấy lượng đường vượt quá 7 mmol/L (số liệu ghi nhận khi cơ thể đang đối).
Thông tin từ Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ – ADA, cho biết nguyên nhân của nó là từ tình trạng thiếu hụt hormone Insulin trong cơ thể. Đây là một loại hormone giúp hạ đường trong máu của cơ thể người. Theo như nghiên cứu, có đến 4 loại tiểu đường đang tồn tại: Đó là tiểu đường do cơ chế miễn dịch của cơ thể tự ý phá hủy tế bào tiết ra chất Insulin. Loại thứ hai là các tế bào trong cơ thể không đáp ứng sản sinh ra Insulin, khiến lượng hormone này giảm nhanh.
Loại thứ ba là tiểu đường thứ phát, nghĩa là nguyên nhân đến từ các bệnh lý khác như u tụy, cắt tụy,…Các bệnh lý này sẽ tạo ra hậu quả là tiểu đường cho bệnh nhân. Đặc biệt, loại thứ 4 là tiểu đường ở phụ nữ mang thai, hay còn gọi là tiểu đường thai kỳ.
Các nhóm thuốc tiểu đường thông dụng
Tiểu đường thường gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm, vì vậy việc sử dụng thuốc tiểu đường là cách ngăn chặn bệnh phát triển tốt nhất. Tuy nhiên, không phải thuốc đái tháo đường nào cũng có thể sử dụng theo ý mình, nếu không muốn gặp các tác dụng phụ, người bệnh cần biết cụ thể các thông tin về thuốc, cũng như nắm rõ căn bệnh của mình để phối hợp điều trị tốt hơn.
Thuốc tiểu đường Insulin
Hiện nay, người ta thường sử dụng Insulin như một loại thuốc điều trị tiểu đường tốt nhất. Bởi nhóm thuốc này sẽ hỗ trợ cơ thể tiết ra hormone Insulin – điều mà cơ thể bệnh nhân không thể tự làm. Nhóm thuốc này có tác dụng thay thế các chất Insulin trong cơ thể bệnh nhân. Thông thường nhóm thuốc này sẽ được sử dụng cho tiểu đường loại 1.
Một số thuốc tiểu đường trong nhóm Insulin cũng giúp điều trị các bệnh nhân đái tháo đường loại 2. Loại này sẽ được tiêm vào cơ thể bệnh nhân với liều lượng phù hợp để giúp các tế bào sản sinh Insulin hoạt động trở lại. Việc sử dụng thuốc với liều lượng bao nhiêu sẽ tùy thuộc vào tình trạng, mức độ rối loạn lượng đường trong máu của bệnh nhân.
Insulin có cơ chế kiểm soát đường huyết vô cùng mạnh mẽ. Đối với những bệnh nhân có dấu hiệu biến chứng của bệnh tiểu đường, bệnh nhân chuẩn bị phẫu thuật hoặc bệnh đang ở giai đoạn cấp tính thì bổ sung Insulin là điều vô cùng cần thiết. Bên cạnh đó, Insulin còn được sử dụng cho các bệnh nhân loại 2, khi họ không thể tự cân bằng đường huyết vì các bệnh gan, thận.
Nhóm thuốc tiểu đường thay thế – Sulfonylurea
Nếu ở nhóm thuốc Insulin có tác dụng “thay thế” Insulin trong cơ thể, thì nhóm thuốc Sulfonylurea lại có tác dụng kích thích, tác động vào các tế bào sản sinh Insulin trong cơ thể, giúp vận chuyển đường trong máu vào các tế bào. Như vậy, lượng đường trong máu sẽ giảm xuống đáng kể.
Tuy nhiên, các bệnh nhân khi sử dụng loại thuốc này phải được đảm bảo rằng các tế bào tụy vẫn còn hoạt động và khả năng tiết Insulin, như vậy thuốc mới có thể kích thích được.
Bên cạnh đó, loại thuốc này cũng có một số tác dụng phụ không mong muốn như khiến bệnh nhân bị tăng cân, hạ đường huyết, rối loạn chức năng tiêu hóa, da vàng, ứa mật.
Nhóm thuốc ức chế Metformin
Khác với cách thức hoạt động của hai nhóm thuốc tiểu đường trên, thuốc Metformin có chức năng hạn chế hấp thu đường trong ruột, đồng thời đẩy nhanh quá trình chuyển đổi đường vào trong các tế bào, nhờ vậy mà nó có tác dụng ngăn đường trong máu rất tốt. Loại thuốc này còn có công dụng làm giảm Lipid máu.
Loại thuốc tiểu đường này sẽ được sử dụng khi các tế bào trong cơ thể không kịp sản sinh ra Insulin, nó sẽ loại bỏ bớt đường trong máu, giúp cơ thể có ít Insulin vẫn có thể tránh được tình trạng đường huyết cao.
Tuy nhiên, Metfformin cũng có một số tác dụng phụ không mong muốn như: ăn không ngon, miệng tanh, buồn nôn, tiêu chảy, sụt cân. Những người đang trong thai kỳ, đang có vấn đề về gan, thận hay hô hấp được khuyến cáo là không sử dụng nhóm thuốc này.
Top đầu các thuốc tiểu đường hiệu quả nhất
Hiện nay trên thị trường có bán rất nhiều thuốc cũng như thực phẩm chức năng hỗ trợ bệnh tiểu đường. Nhưng tốt nhất người bệnh nên đến bệnh viện và lấy đơn thuốc từ y bác sĩ. Đồng thời cần nắm rõ thể trạng của mình để thuốc phát huy hiệu quả tốt nhất.
Top 1: Insulin
Các loại thuốc trong nhóm cung cấp Insulin này được sử dụng vô cùng nhiều. Trong đó, nó cũng chia ra nhiều loại thuốc Insulin khác nhau, với những công dụng khác nhau. Cụ thể như:
- Humalog, Apidra, NovoLog, FlexPen, Fiasp: đây là những tên thuốc thuộc nhóm Insulin có tác dụng ngay tại thời điểm uống. Nó thường được sử dụng ngay tại thời gian chuẩn bị tiêm, ngay tại thời gian ăn uống của bệnh nhân.
- Loại thuốc tiểu đường Insulin trong thời gian ngắn, trong trường hợp khẩn cấp, cấp cứu từ 30 – 60 phút. Loại thuốc này cũng được tiêm vào tĩnh mạch.
- Humulin và Novolin: là các loại Insulin thông thường hiện có bán tại nhiều nhà thuốc.
- Humulin N, Novolin N: là các loại Insulin có tác dụng trung bình, có khả năng đảm bảo lượng insulin trong cơ thể trong vòng 12 tiếng. Đây cũng là một loại thuốc thuộc dạng tiêm và phải sau 1 tiếng mới bắt đầu phát huy tác dụng của nó.
- Tresiba, Levemir, Lantus, Toujeo: đây là tên của thuốc trên thị trường, thuộc nhóm Insulin có tác dụng dài nhất, có thể giúp cơ thể duy trì Insulin trong gần 1 ngày.
- Ngoài ra còn nhiều loại thuốc Insulin hỗn hợp như NovoLog Mix, HUmalog Mix, Humulin NPH, Novolin, Ryzodeg,…
Top 2: Amylinominetic
Trong cơ thể có một loại hormone là địch thủ của Insulin, chính là Glucagon. Loại thuốc tiểu đường Amylinominetic sẽ giúp cơ thể hạn chế hoạt động của loại hormone này, bên cạnh đó còn còn ngăn chặn các tế bào tiết ra Glucagon. Loại thuốc này được dùng nhiều để điều trị các triệu chứng tiểu đường thuộc loại 1.
Cách sử dụng của loại thuốc này cũng bằng đường tiêm, thường tiêm vào cơ thể trước các bữa ăn, nó sẽ giảm tiết ra Glucagon sau khi người bệnh ăn no. Nhờ vậy mà lượng đường cơ thể hấp thụ không nhiều, giúp giảm đường huyết. Không chỉ thế, loại thuốc này cũng giúp cơ thể không còn cảm giác thèm ăn. Tuy nhiên đây cũng là nhược điểm của nó khi bệnh nhân sử dụng thời gian dài sẽ bị sụt cân.
Top 3: Thuốc tiểu đường Acarbose, Miglitol
Đây là thuốc giúp ức chế men Alpha Glucosidase, một loại men khiến lượng đường trong máu tăng cao. Hai loại thuốc Acarbose hoặc Miglitol sẽ giúp ức chế Alpha Glucosidase, làm quá trình phân giải thức ăn thành đường và hạn chế sự gia tăng của đường trong tế bào máu. Chính vì vậy, loại thuốc này sẽ được sử dụng trước bữa ăn là hiệu quả nhất.
Top 4: Albiglutide, Dulaglutide
Loại thuốc này sẽ khiến tế bào B phát triển nhanh hơn, kích thích Insulin khi xuất hiện glucose trong máu, đồng thời nó còn hạn chế sự phát triển của Glucagon, nhu động dạ dày cũng sẽ hoạt động chậm lại, làm biến mất cảm giác thèm ăn của người bệnh.
Nguyên tắc đối với người dùng thuốc tiểu đường
Tiểu đường là căn bệnh cần thời gian dài để điều trị, vì vậy chính người bệnh cũng cần phải có sự kiên trì và hiểu biết cụ thể về bệnh tình của mình. Một số nguyên tắc không thể bỏ qua trong quá trình sử dụng thuốc tiểu đường như sau:
Hiểu rõ về loại thuốc đang sử dụng: Có không ít trường hợp gặp tác dụng phụ chỉ vì không hiểu rõ các thành phần cũng như chức năng của thuốc. Dùng thuốc không đúng liều lượng và không đúng giờ.
Việc sử dụng thuốc tiểu đường đúng giờ là rất quan trọng, bởi có một số thuốc cần sử dụng sau khi ăn no, có một số lại cần dùng khi bụng đói. Người bệnh cần hỏi rõ bác sĩ về thời gian uống thuốc và tuân theo một cách nghiêm ngặt.
Việc tái khám cũng vô cùng quan trọng trong quá trình sử dụng thuốc. Bởi điều này sẽ phản ánh cơ thể có cải thiện sau khi dùng thuốc hay không. Nếu không, bác sĩ sẽ phải tìm đến một liệu trình điều trị mới, hiệu quả hơn dành cho bạn. Mỗi người có một tình trạng cơ thể khác nhau, vì vậy việc chia sẻ đơn thuốc là cấm kỵ.
Làm thế nào thuốc thêm hiệu quả?
Nếu người bệnh chỉ sử dụng và phụ thuộc vào thuốc mà không có một chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý thì rất dễ diễn ra tình trạng sụt cân hoặc tăng cân quá độ trong quá trình dùng thuốc. Khi này, hiệu quả của thuốc cũng bị ảnh hưởng. Do đó, để thuốc tiểu đường phát huy hết tác dụng, người bệnh cần phối hợp như sau.
Ăn uống theo chế độ hợp lý
Với những người bệnh tiểu đường thì càng cần một chế độ ăn khoa học, hợp lý. Cần xác định những loại thực phẩm có nhiều đường như đồ ngọt hay tinh bột để giảm thiểu lượng đường trong máu. Thay vào đó, người bệnh có thể ăn nhiều rau, tinh bột, trái cây và uống nhiều nước.
Luyện tập thể dục thể thao
Tập thể dục thể thao thường xuyên cũng là một cách giúp giảm thiểu biến chứng của bệnh tiểu đường, ví dụ như mỡ trong máu hay các bệnh liên quan đến tim mạch. Thường xuyên rèn luyện sức khỏe theo chế độ sẽ nhận thấy cơ thể có những thay đổi tích cực rõ rệt.
Hạn chế bia, rượu khi đang dùng thuốc
Cơ thể đang dùng thuốc sẽ vận dụng toàn bộ tế bào để hấp thụ, chính vì vậy không nên sử dụng rượu, bia, bởi như vậy sẽ khiến tác dụng của thuốc bị giảm đi đáng kể. Các loại chất kích thích cần hạn chế là rượu, bia, cà phê, thuốc lá và nhiều chất cấm khác.
Kết luận
Thuốc tiểu đường sẽ phát huy tác dụng tốt nhất khi sử dụng đúng giờ, đúng liều lượng và kết hợp với các loại đồ ăn tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, vì nó là thuốc chứ không phải thực phẩm chức năng nên việc sử dụng thuốc cần được theo dõi sát sao.
